top of page

1. 

Τι είναι η Αυτογνωσία

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΕΡ: Τι είναι και γιατί χρειάζεται η αυτογνωσία;

ΑΠ: Είναι το γνώθι σαυτόν (να γνωρίζω τον εαυτό μου) και ο δρόμος προς την ευτυχία.

ΕΡ: Γιατί η γνώση του εαυτού μου είναι το μέσο που οδηγεί σε ευτυχία και ολοκλήρωση;

ΑΠ: Διότι έχω: α) έναν εαυτό που γνωρίζω όλο και καλυτέρα και αυτή η γνώση με προφυλάσσει και με καθοδηγεί β) αξιοποιώ τον εαυτό μου ως μέσο για να κατακτήσω την ευτυχία και την ολοκλήρωση, γ) για να συνεχίσω να ζω, να δημιουργώ και να εξελίσσομαι.

ΕΡ: Πως γνωρίζουμε τον εαυτό μας και πως γνωρίζουμε ότι τον γνωρίζουμε;

ΑΠ: Μέσω των συναισθημάτων μας και της αυτοπαρατήρησης (των συναισθημάτων μας).

ΕΡ: Πως δημιουργούνται τα συναισθήματα;

ΑΠ: Δημιουργούνται από τις αντιλήψεις και τα συμπεράσματα που έχουμε βγάλει εμείς οι ίδιοι, ή έχουμε ακούσει από άλλους για μας τους ιδίους και τη ζωή. Τα συναισθήματα δημιουργούνται κυρίως: α) από βιώματα (κυρίως της παιδικής ηλικίας), β) από πληροφορίες, γ) από γεγονότα ή καταστάσεις που έχουν υποπέσει στην αντίληψη μας και δ) την ερμηνεία που προβάλουμε πάνω στα γεγονότα, τις καταστάσεις κλπ. ανάλογα με το τι πιστεύουμε για αυτά.

ΕΡ: Ποιες είναι οι βασικές επιθυμίες, ανάγκες και τα κίνητρα στη ζωή των ανθρώπων;

ΑΠ: α) Η ασφάλεια β) Η αξία γ) Η ικανοποίηση/χαρά και δ) Η ελευθερία να τα έχουμε όλα αυτά (δηλ. να μην περιορίζονται ούτε να εμποδίζονται). Αυτά είναι η κινητήρια δύναμη για ζωή στους ανθρώπους, που μέσω αυτών αναζητούν την ευτυχία. Αντίθετα, η μη ικανοποίηση τους γίνεται παράγοντας περιορισμού, αρνητικών συναισθημάτων και, κυρίως, πηγή δυστυχίας.

ΕΡ: Ποια είναι τα βασικά υπαρξιακά ζητήματα που απασχολούν όλους τους ανθρώπους;

ΑΠ: α) Ο θάνατος (που δημιουργεί φόβο και ανασφάλεια) πριν απ’ όλα, β) η μοναξιά (που δημιουργεί επίσης ανασφάλεια και φόβο για την αξία και την αποδοχή μας από τους αγαπημένους μας), γ) το νόημα της ζωής (λείπει όταν οι ανάγκες μου δεν ικανοποιούνται, όταν λόγω αυτής της αδυναμίας δεν έχω κίνητρο για ζωή, όταν δεν βιώνω χαρά, ικανοποίηση, πληρότητα), δ) η ελευθέρια (δηλ. να μην μπορώ να κατακτώ και να διατηρώ όσα χρειάζομαι). Είναι εμφανείς οι αναλογίες μεταξύ ανθρωπίνων επιθυμιών και της διατήρησης της ύπαρξης και της ζωής, σε σημείο που να σκεπτόμαστε ότι αυτό που καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την ανθρώπινη ζωή είναι η ικανοποίηση των βασικών αναγκών.

Θα μπορούσαμε να πούμε σχηματικά: Η ικανοποίηση των ανθρώπινων επιθυμιών για ασφάλεια και αξία οδηγούν στην ευτυχία, στην πληρότητα, στην ολοκλήρωση, στην δημιουργία, στην εξέλιξη της ιδίας της ζωής, ως το βαθύτερο εσωτερικό της νόημα και στόχο της Ύπαρξης.

Έτσι το βασικό διάγραμμα προς την ανθρώπινη ευτυχία θα μπορούσε να είναι:

> ελευθέρια > ασφάλεια > αξία > απόλαυση/επικοινωνία > απουσία μοναξιάς > συμφιλίωση με την ιδέα του θανάτου

ΕΡ: Αν τα πράγματα είναι έτσι, γιατί οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν εμπόδια στην ικανοποίηση των αναγκών τους ή γιατί δεν βγάζουν τα εμπόδια από τη μέση, ώστε η ευτυχία να είναι το έπαθλο που κατακτιέται σε μια στιγμή;

ΑΠ: Γιατί αυτό που είναι βασικό κίνητρο στη ζωή των ανθρώπων δηλ. οι επιθυμίες/ανάγκες (που μπορούν να ικανοποιηθούν αυτοστιγμεί ή σύντομα) εμποδίζονται από τις αντιλήψεις/πεποιθήσεις που έχουμε τόσο για μας, για τις ανάγκες μας, όσο και για τον τρόπο εκπλήρωσης τους. Είναι μονόδρομος. Δεν έχουμε ελευθερία επιλογής. Πιστεύουμε ότι «δεν γίνεται» ή «δεν μπορούμε», που ασφαλώς, δεν είναι τίποτα άλλο από περιοριστικές πεποιθήσεις.

ΕΡ: Γιατί και πως υπάρχει αυτό το «εμπόδιο»;

ΑΠ: Διότι μεσολαβεί ένα «εγώ», μεσολαβούμε «εμείς» και αυτό που αποτελεί το «εγώ» είναι το πλέγμα (κουβάρι) των πεποιθήσεων, των συναισθημάτων, των μπερδεμένων εννοιών και πληροφοριών που φτιάχνει την προσωπικότητα μας. Αν αυτά όλα είναι λανθασμένα ή δυσλειτουργικά εμποδίζεται η φυσική ροή της Ζωής, η Χαρά και η Πληρότητα. Χρειάζεται αλλαγή, δηλ. κίνηση, μετατόπιση προς μια άλλη κατεύθυνση. Αν δεν υπήρχε αυτό το «εμπόδιο», η καθήλωση που προέρχεται από τις πεποιθήσεις, που δημιουργεί πόνο, ίσως, να μην είχαν οι άνθρωποι κίνητρο να μετακινηθούν προς μια νέα εξελιγμένη εκδοχή του εαυτού τους. Ίσως… στην αρχή, τουλάχιστον. Μπορεί να έμεναν διαρκώς αδρανείς, είτε καθηλωμένοι και διαρκώς παραιτημένοι, είτε διαρκώς «ακίνητα ευτυχισμένοι», γεγονός που αντίκειται στους νόμους της κίνησης και της εξέλιξης που διέπουν όλη τη Ζωή και το Σύμπαν.

ΕΡ: Δηλαδή, μπορούμε να πούμε ότι ανάλογα με το «εγώ» και την αυτογνωσία μας, ανάλογος είναι και ο βαθμός εκπλήρωσης των επιθυμιών μας;

ΑΠ: ΝΑΙ, όσο πιο άγνωστο, ανυποψίαστο, ακαλλιέργητο και αποξενωμένο «εγώ» έχουμε, τόσο δυσκολότερη γίνεται η ικανοποίηση των επιθυμιών του και τόσο λιγότερο απολαμβάνουμε ευτυχία και πληρότητα. Κατά βάθος δεν ξέρουμε τι θέλουμε ή πώς να το έχουμε.

bottom of page